Vergi yüzsüzleri açıklandı: Yapay zeka ile tahsil edilecek

Devlete vergi borcu olanlar bugün açıklandı. 5 milyon liradan fazla vergi borcu olanlar bugün Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde ilan edildi. Konuya ilişkin açıklama Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'ten geldi. Borçlu mükellefleri iki liste halinde açıkladıklarını belirten Bakan Şimşek, ilk listede ikmalen, resen veya idarece yapılan tarhiyatlar nedeniyle kesinleşen vergi ve cezaları, ikinci listede de vadesi geçtiği halde ödenmemiş vergi ve cezalarının kamuoyuyla paylaşıldığını söyledi. "Bunlar ya iflas etmiş ya da hiçbir mal varlığı bulunmayan işletmeler" diyen Bakan Şimşek, "kesinleşen tarhiyatlar" listesinde 2 bin 464 mükellefin yer aldığını ve bunların kesinleşen vergi ve cezalarının toplamının 53 milyar lira olduğunu aktardı. Listede 36 bin 806 mükellefin ismi yer aldı. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, 30 bin 696 ismin borcunun tahsil kabiliyeti olmadığını açıklamıştı.Ödenmemiş vergi ve cezaların toplamı 914,9 milyar lira oldu. Tahsil edilemiyecek alacak tutarı ise 812,8 milyar lira olarak belirlendi. EN ÇOK VERGİ BORCU OLAN MÜKELLEFLER Gelir İdaresi Başkanlığı, konu ile ilgili iki farklı liste yayınladı: 01/06/2023 ile 31/05/2024 tarihleri arasında kesinleşen ve toplam miktarı 5.000.000 TL'yi aşan tarhiyatlar listesi (Mükellef/Vergi borcu) 1- Yurtpet Akaryakıt Ltd. Şti. - 1.265.539.269 TL 2- Mir Kıym. Mad. ve Tai. Ltd. Şti. - 740.699.196 TL 3- Ospet Petrolcülük - 603.831.261 TL MÜKELLEFLERİN 419'U GERÇEK Bakan Şimşek, "Bu mükelleflerin 419’u gerçek kişi, 2 bin 45’i tüzel kişi. Listede yer alan mükelleflerin 299'u faal ve toplam mükelleflerin yüzde 12,1'ini oluşturuyor. Bunlar adına kesinleşen vergi ve ceza tutarı 6,3 milyar lirayı buluyor. Terk mükellef sayısı ise 2 bin 165. Bunlar adına kesinleşen vergi ve cezalar ise 46,6 milyar lira oldu." diye konuştu.Bu listede bulunanlara direkt "vergi borçlusu" denilemeyeceğinin altını çizen Bakan Şimşek, listede, vergi beyanlarında eksiklik bulunan veya hiç beyanname vermeyen ya da haksız yere vergi iadesi alan mükelleflerle ilgili yapılmış tarhiyatlardan kesinleşmiş olanların bulunduğunu belirtti. DİĞER BORÇLU LİSTESİYLE KARIŞTIRILMAMALI Kesinleşen bu tarhiyatların ödenmiş olmasının açıklamaya engel olmadığına dikkati çeken Bakan Şimşek, şunları kaydetti;"Bu nedenle diğer borçlu listesiyle karıştırılmamalıdır. Tabii bu listede yer alan mükelleflerin çoğu gerçek bir faaliyeti olmadığı halde sahte belge düzenleme, vergi kaçırma gibi amaçlarla kurulmuş işletmeler. Listede yer alan 2 bin 464 mükelleften 1752'si bu türden. Bunlar hakkında yapılan ve kesinleşen vergi ve ceza tutarı 42,9 milyar lira ve bu tutar ilan edilen toplam tutarın yüzde 81,1'ine tekabül ediyor. Bu tutarın tahsil kabiliyeti de yok. Zira bunlar ya iflas etmiş ya da haklarında iflas kararı olmasa da hiçbir mal varlığı bulunmayan işletmeler. Bunların sahiplerinin de malı yok. Bu tür işletmeler genellikle hiçbir malı bulunmayanlar adına açılıyor, amaca ulaşıldıktan sonra ortadan kayboluyor." SAHTECİLER YAPAY ZEKA YOLUYLA BELİRLENİYOR Sahtecilerin yapay zekayla tahsil edileceğini belirten Bakan Şimşek, sahte belge düzenleyerek haksız kazanç sağlayan bu tür işletmelerle mücadele için muhtelif yasal düzenlemeler yaptıklarını ancak bazılarının Anayasa Mahkemesince iptal edildiğini ifade etti. Bakan Şimşek, "Bunlarla ilgili yeniden yasa çıkarıldı, bazı düzenlemelerimiz ise onaylandı. Kayıt dışı ekonomiyle mücadele çalışmaları kapsamında kanundan kaçan ve sahtecilik yapan bu tür mükellefleri tespit etmek için yapay zekadan yararlanıyoruz. Sahte belge düzenleme riski yüksek mükellefler ile haksız iade talep etme riski yüksek olanları yapay zeka teknolojilerinden faydalanarak tespit etmek amacıyla TÜBİTAK Yapay Zeka Enstitüsü ile bir proje başlattık. Artık devletten haksız iade almak, sahte belge düzenlemek amaçlı kurulan işletmeleri, birçok veriyi yapay zeka teknolojileriyle analiz ederek çok kısa sürede tespit edebileceğiz ve bunların derhal mükellefiyetlerini kapatabileceğiz. Bu sayede gerek dürüst mükellefleri gerekse kamunun menfaatini koruyacağız." değerlendirmesinde bulundu. ÇOK UZUN YILLARA DAYANAN BORÇLAR Şimşek, ikinci listede ise 31 Aralık 2023 itibarıyla vadesi geldiği halde 30 Eylül'e kadar ödenmemiş, tutarı 5 milyon lira ve üzerinde olan vergi ve cezalara ilişkin açıklama yapılacağı bilgisini vererek, şu ifadeleri kullandı; "Bu listedeki mükellef sayısı 36 bin 806'dır. Bunların 7 bin 948'i gerçek, 28 bin 858'i tüzel kişi. Bu mükelleflerin 4 bin 807'si faal ve toplam mükellef sayısının yüzde 13,1'ini oluşturuyor. Terk mükellef sayısı ise 31 bin 999. Bu mükelleflerin vadesi geçtiği halde ödenmemiş vergi ve cezalarının toplamı 914,9 milyar lirayı buluyor. Faal mükelleflerin toplam borç tutarı 113,8 milyar lira, toplam borç içindeki oranı da yüzde 12,4. Terk mükelleflerin borç tutarı ise 801,1 milyar liradır. Bakın, vergi borçlusu olarak açıklayacağımız 36 bin 806 mükellefin 30 bin 696'sının borcunun tahsil kabiliyeti yok. Vadesi geçtiği halde ödenmemiş vergi ve cezaların toplamı 914,9 milyar lira ancak tahsil kabiliyeti olmayan alacak tutarı da 812,8 milyar lira. Bu alacakların yüzde 88,8'inin tahsilat imkanı bulunmuyor. Bunlar çok uzun yıllara dayanan borçlar." Bu alacakların neden tahsil edilemediğine de açıklık getiren Şimşek, "Bu mükelleflerin ya da kanuni temsilcilerinin mal varlığı bulunmuyor. Haklarında tüm yasal işlemler yapılmış ancak alacaklar tahsil edilemiyor. Bunlar zaman aşımına uğramadığı sürece devletin yasal kayıtlarında yer alıyor. Zaman zaman da tahsilat tahakkuk oranları konusunda eleştirilere neden oluyor." ifadelerini kullandı. VERGİ ALACAKLARININ TAHSİLİ İÇİN TİTİZLİLİKLE ÇALIŞILIYOR Vergi alacaklarının tahsili için titizlikle çalışıldığına vurgu yapan Bakan Şimşek, "Devletin en önemli gelir kaynağı vergiler. Bu nedenle zamanında ödenmesi son derece önemli. Vergi borcunu ödemeyenler hakkında tüm icra takiplerini yapıyoruz. İyi niyetli olup borcunu ödemede zor duruma düşen mükelleflerimize de taksitlendirme yoluyla yardımcı oluyoruz. Çalışan, üreten ancak borçlarını ödemede çok zor duruma düşen mükelleflerimiz olabiliyor. Tahsil kabiliyeti olan 113,8 milyar lira için vergi dairelerimiz tüm mükelleflerle görüşüyor, borçlarını ödemeleri konusunda gerekli kolaylıkları sağlıyor." dedi.