10 ayda 10 puan düştü! Son 20 yılın en düşük katılımlı seçimi
Seçim sonuçları ilçe bazlı bakıldığında haritayı renklendirdi. Batıda ağırlıkla YRP olmak üzere İYİ Parti ve BBP de seçim haritasına renklerini yansıtırken Sakarya, Samsun, Ordu, Trabzon, Konya ve Sivas’ın haritası önceki seçime göre daha “renkli bir görünüm aldı. Dört ilçesini dört ayrı partinin kazandığı Iğdır ise bu açıdan en çarpıcı örnek oldu. DEM Parti’nin merkez ilçesini kazanarak belediyeyi aldığı Iğdır’da diğer üç ilçe AK Parti, CHP ve MHP’nin oldu. CHP 2019’dan farklı olarak, Batman’ın Hasankeyf ve Erzurum’un Şenkaya ve Çat ilçelerini kazanarak bu kentlere “kırmızı” ekledi.
KATILIM DÜŞTÜ AK Parti seçmeninin katılımının sorgulandığı 31 Mart’ın tablosu netleşmeye başladı. YSK Başkanı Ahmet Yener, kesin olmayan sonuçlar üzerinden dün yaptığı açıklamada, katılım oranının büyükşehir yarışında yüzde 78.11; belediye başkanlıklarında yüzde 78.7, belediye meclisinde ise yüzde 78.5 düzeyinde olduğunu duyurdu.
Türkiye’de dünya çapında sık rastlanmayan şekilde yüksek olan katılım, 14 Mayıs Genel Seçimi’nde zirve yaparak yüzde 88.92’ye ulaşmış, 2007 Genel Seçimi’nden bu yana da hep yüzde 85’in üzerinde gerçekleşmişti. Önceki günkü seçim, seçmenin yüzde 76.26’nın sandığa gittiği 2004 Yerel Seçimi’nin ardından katılımın en az olduğu yarış oldu. 2009 yılında yapılan yerel seçimlerde katılım oranı yüzde 85.18, 2014 yılında yüzde 89.15, 2019 yılında yüzde 84.67 olmuştu.
KAÇ KENT KAZANDILAR? Yener, ilk sonuçlara göre, il bazında CHP’nin 35, AK Parti’nin 24, DEM Parti’nin 10, MHP’nin sekiz, YRP’nin iki, BBP ve İYİ Parti’nin de bir belediye başkanlığı kazandığını bildirdi.
922 ilçedeki birleştirme tutanaklarının ise işlenmeye devam ettiğini bildiren Yener, henüz tamamlanmayan süreçte AK Parti’nin 324, CHP’nin 302, MHP’nin 110, DEM Parti’nin 54, YRP’nin 37, İYİ Parti’nin 23, BBP’nin 12, DP’nin 2, DEVA, DSP, SP, Sol Parti ve TİP’in de birer ilçe başkanlığı kazandığını açıkladı.
390 beldede de sürecin ilerlediğini belirken Yener, AK Parti’nin 154, CHP’nin 55, MHP’nin 90, YRP’nin 22, DEM’in 10, BBP’nin altı, İYİ Parti’nin 5, SP ve DP’nin 3’er, DEVA Partisi ve DSP’nin 2’şer, HÜDA PAR, Memleket Partisi ve Sol Parti’nin ise birer merkezde kazandığını bildirdi.
EN BÜYÜK İLÇELER Türkiye’nin 922 ilçesi arasında en büyük nüfusu barındıran 10 merkezi ise her seçimdeki gibi merak konusu. Neredeyse şehir büyüklüğündeki bu ilçeler AK Parti ve CHP arasında bölüşüldü. Bu ilçelerde başkanlık yarışı ya da oy oranı bakımından kendinden söz ettirmeyen Zafer Partisi’nin kendine üst sıralardan yer bulması dikkat çekti. Bu ilçelerden İstanbul Esenyurt ve Küçükçekmece, Ankara Çankaya ve Keçiören, Bursa Osmangazi, Gaziantep Şehitkamil, Adana Seyhan’ı CHP kazandı. Gaziantep Şahinbey ile İstanbul Pendik ve Ümraniye AK Parti’de kaldı.
EN ‘FARKLI’ İLLER Kesin olmayan sonuçlara göre, dengeli tablonun genel görünümün üzerinde farkla bozulduğu, çoğu büyükşehir 17 il ise şöyle: Sakarya: AK Parti yüzde 47,19; CHP yüzde 16,46 (Fark 31 puan) Manisa: CHP yüzde 57,22; MHP yüzde 29,76 (Fark 28 puan) Konya: AK Parti yüzde 49,43; YRP yüzde 23,46 (Fark 26 puan) Mersin: CHP yüzde 59,52; MHP yüzde 31,04 (Fark 28 puan) Mardin: DEM yüzde 57,40; AK Parti yüzde 27,78 (Fark 30 puan) Diyarbakır: DEM yüzde 64,09; AK Parti yüzde 16,83 (Fark 47 puan) Van: DEM yüzde 55,48; AK Parti yüzde 27,15 (Fark 28 puan) Erzurum: AK Parti yüzde 50,42; İYİ Parti yüzde 22,18 (Fark 28 puan) Trabzon: AK Parti yüzde 51,48; CHP yüzde 28,44 (Fark 23 puan) Isparta: AK Parti yüzde 41,95; CHP yüzde 21,11 (Fark 20 puan) Bolu: CHP yüzde 52,79; AK Parti yüzde 28,84 (Fark 24 puan) Çankırı: MHP yüzde 59,80; AK Parti yüzde 31,23 (Fark 28 puan) Kırıkkale: CHP yüzde 49,90; AK Parti yüzde 23,16 (Fark 26 puan) Karaman: MHP yüzde 49,14; AK Parti yüzde 24,05 (Fark 25 puan) Tokat: MHP yüzde 54,86; AK Parti yüzde 30,18 (Fark 24 puan) Rize: AK Parti yüzde 54,70; YRP yüzde 17,75 (Fark 37 puan) Batman: DEM yüzde 64,52; HÜDA-PAR yüzde 15,69 (Fark 48 puan)
CHP’NİN VEKİL SAYISI 125’E DÜŞECEK Yerel seçimde partileri tarafından belediye başkanlığına aday gösterilen 26 milletvekilinden sadece CHP’li dört isim seçimi kazandı. CHP milletvekillerinden Burcu Köksal Afyon’da, Abdurrahman Tutdere Adıyaman’da, Ahmet Önal Kırıkkale’de, Hasan Baltacı Kastamonu’da belediye başkanı seçildi. Bu isimlerin milletvekilliğinin düşecek olması TBMM aritmetiğini de değiştirecek. Bu isimlerin göreve başlamasıyla birlikte milletvekillikleri sona erecek CHP’nin TBMM’deki sandalye sayısı 125’e inecek. Ayrıca Köksal’ın yerine CHP grubunda yeni grup başkanvekili seçimi yapılacak.