İstanbul'da ilginç giderlerle şişirilen site aidatlarına yapılan zam yüzde 200'lere ulaştı. Aidatla birlikte neredeyse iki kira ödeyen vatandaşlar isyanda. Uzmanlara göre site bütçeleri acilen denetlenmeli.

Yüksek kira artışlarının ardından, ev sahibi ve kiracılar fahiş aidat oranlarıyla sarsıldı. Enflasyon ve döviz kurunu bahane eden fırsatçı site yönetimleri yıllık aidatlara yüzde 200'e varan oranlarda zam yaptı. Halkalı'daki 3 bin 531 daireden oluşan konut projesinde yıllık aidat kalemlerinde peyzaj bakımına 650 bin TL, golf araçlarının bakımına 60 bin TL, SMS ile bilgilendirmeye 18 bin TL yazılırken, çalışan maliyetleri için ise 15 milyon TL gider gösterildi. Yılın 7 ayında enflasyon bahane edilerek site aidatlarına iki kez zam yapan site yönetimi 7 ayda aidatlara toplam yüzde 200 zam yaptı.

60 metrekarelik 1+1 konutta oturan bir daire sakininin yılın başında 296 TL olan aylık aidatı önce 467 TL'ye, ikinci zamla ise 897 TL'ye yükseltildi. Site sakinleri, fahiş zam kararına Facebook gruplarında isyan ederken site yönetiminin tepkilere duyarsız kaldığı dikkat çekti. Yine Büyükçekmece'deki 2020 villalık projenin aylık aidat bedeli, 2 bin 900 TL'den önce 3 bin 400 TL'ye ardından 4 bin 100 TL'ye yükseltildi.

Kiralardan sonra aidatları da ödeyemeyecek hale geldiklerini belirten site sakinlerinden Ç.S. kira zammına getirilen yüzde 25'lık sınırlamanın benzer şekilde site aidatlarına da uygulanmasının şart olduğunu söyledi. Bina yönetim şirketlerinin enflasyonu ve kuru bahane edip fahiş zamlar yaptığını vurgulayan Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin ise "Türkiye'de 30 bin bina yönetim şirketi var. Devlet bunların bütçelerini denetlemeli, site sakinleri de mutlaka yönetim kararlarında etkin rol oynamalı" dedi.

Geliştirdiği site, plaza ve apartman yazılımıyla aidatları yüzde 30 düşürmeyi başaran Ali Emre Erişen, Türkiye'de toplu yaşam alanlarının yönetiminde ciddi usulsüzlükler yapıldığına dikkat çekiyor. Normal şartlarda site yönetimlerinin genel kurul yapmadan bütçe oluşturamadığını belirten Erişen, "Dolayısıyla yılda bir kez zam yapılmalı, ancak uyanıklık yapıp, Temsilciler Meclisi'ne gidip ek bütçe çıkarıyorlar. Böylece ihtiyaç olmasa da yıl içinde ikinci bir zam yapıyorlar" dedi.

Erişen'in verdiği bilgiye göre site yönetimleri en çok şu yolsuzluklara başvuruyor:

* Sayaç okuma firmasıyla anlaşıp sıcak su bedeli adı altında ek faturalar çıkarılıp geliri artırıyorlar.

* Bankalara site aidatını taşımak için yüksek komisyon bedelleri alınıyor. Bu bedeller, faizi işletilip yöneticiler arasında pay ediliyor.

* Sitenin ihtiyaçları için dışarıdan alınan ihtiyaçlara gereğinin üzerinde bütçe çıkarılıyor. Bu bütçenin bir kısmı yöneticilerin cebine kalıyor.

Merkez Bankası mayıs ayına ilişkin konut fiyat endeksini açıkladı. Buna göre konut fiyatları aylık bazda yüzde 12.4, yıllık bazda ise yüzde 145,50 arttı. Böylece konut fiyatları yıllık bazda rekorunu tazeledi.

Site yönetimlerinin yaptığı fahiş zamlara karşı site sakinlerinin hukuki haklarını Avukat Elvan Kakıcı Şimşek şöyle sıraladı: "Site aidatlarına site yönetimleri karar veriyor. Ancak site sakinleri yönetimin toplantılarına katılıp, kararlarını takip etmeli. Böylece sorun ortaya çıkar çıkmaz itiraz edebilirler. Fahiş zamlar olursa site malikleri yönetim defterini isteyip incelesinler. Eğer usulsüzlükler tespit ederlerse önce yönetime itiraz edip düzeltilmesini talep etsinler. Gereken yapılmazsa Sulh Hukuk Mahkemeleri'ne dava açsınlar. Bu tür davalar ortalama 3 duruşma sürüyor ve ortalama bir yılda sonuçlanıyor."